exegesis

ਸਰਗੁਣ ਸਰੂਪ ਬ੍ਰਹਮ ਦੇ ਗੁਣਾਂ ਦੀ ਗੁਰਬਾਣੀ ਅਨੁਸਾਰ ਵਿਆਖਿਆ-4 Dr Dalvinder Singh Grewal ਸਚਿਆਰ ਬਣਨ ਲਈ ਮਨੁਖ ਨੂੰ ਸਦਾਚਾਰਕ ਤੇ ਅਧਿਆਤਮਕ ਗੁਣਾਂ ਦਾ ਧਾਰਨੀ ਹੋਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।ਪ੍ਰਭੂ ਦੇ ਗੁਣਾਂ ਦਾ ਖਜ਼ਾਨਾ ਅਮੁਕ ਹੈ, ਅਕਹਿ ਹੈ। ਜੋ ਜੀਵ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਦ ਗੁਣਾਂ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਜਿਉਂਦਾ ਹੈ, ਪ੍ਰਭੂ ਵਰਗਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਕ ਸਿੱਖ ਦਾ ਅਸਲੀ ਮਨੋਰਥ...

ਪਵਣੁ ਗੁਰੂ ਪਾਣੀ ਪਿਤਾ Col Dr Dalvinder Singh Grewal ਜਪੁਜੀ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਅਰੰਭ ਵਿਚ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ‘ੴ ਤੋਂ ਗੁਰਪ੍ਰਸਾਦਿ ਤੱਕ ਮੰਗਲਾ-ਚਰਨ ਦੁਆਰਾ ਅਕਾਲ-ਪੁਰਖ ਗੁਣ-ਨਿਧਾਨ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਦਾ ਗੁਣਾਤਮਿਕ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਵਾਉਂਦੇ ਹਨ ਤੇ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾਂ ਦਾ ਨਾਮ ਜਪਣ ਦੀ ਹਿਦਾਇਤ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ਪਿਛੋਂ ਇਕ ਸਲੋਕ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਹੈ ‘ਸਚੁ’ ਬਾਰੇ : ਫਿਰ ੩੮ ਪਉੜੀਆਂ ਹਨ ਤੇ...

ਸੈਂਤੀਵੀਂ ਪਉੜੀ ਕਰਮਖੰਡ ਤੇ ਸਚਖੰਡ ਦੀ ਗੁਰਬਾਣੀ ਅਨੁਸਾਰ ਵਿਆਖਿਆ Dr Dalvinder Singh Grewal ਕਰਮ ਖੰਡ ਮਨ ਦੀ ਚੌਥੀ ਤਬਦੀਲੀ ਹੈ "ਕਰਮ ਖੰਡ" ਭਾਵ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਦੀ ਬਖਸ਼ਿਸ਼ ਵਾਲੀ ਅਵਸਥਾ ਨੂੰ ਜੀਵਨ ਵਿਚ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ। ਕਰਮ ਖੰਡ ਕੀ ਬਾਣੀ ਜੋਰੁ ॥ ਤਿਥੈ ਹੋਰੁ ਨ ਕੋਈ ਹੋਰੁ ॥ ਤਿਥੈ ਜੋਧ ਮਹਾਬਲ ਸੂਰ ॥ ਤਿਨ ਮਹਿ ਰਾਮੁ ਰਹਿਆ ਭਰਪੂਰ ॥ ਤਿਥੈ ਸੀਤੋ ਸੀਤਾ...

ਪੰਜ ਖੰਡ ੩੩ਵੀ ਪਉੜੀ ਤੱਕ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਦਾ ਸਰੂਪ ਉਸ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਦੇ ਅੰਤਰੀਵ ਸਾਧਨ ਨਾਮ ਸਿਮਰਣ, ਗੁਣ ਗਾਣ, ਅਭਿਆਸ, ਪ੍ਰੇਮ ਭਾਵ ਤੇ ਬਾਹਰਮੁਖੀ ਦਿਸਦੀ ਵਸਦੀ ਬੇਅੰਤ ਕੁਦਰਤ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਵਿਸਮਾਦ ਰੰਗ ਵਿਚ ਆ ਕੇ ਉਸ ਨਾਲ ਜੁੜ ਜਾਣਾ ਦਸਿਆ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ ਨਾਲ ਉਸ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਆ ਗਏ ਪਾਖੰਡ, ਵਹਿਮ, ਫੋਕੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਤਿਆਗ ਦੱਸ ਕੇ ਉਸ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਰਹਿਣ ਦਾ ਮਾਰਗ ਦਸਿਆ...

ਸੈਂਤੀਵੀਂ ਪਉੜੀ ਕਰਮਖੰਡ ਤੇ ਸਚਖੰਡ ਦੀ ਗੁਰਬਾਣੀ ਅਨੁਸਾਰ ਵਿਆਖਿਆ ਕਰਮ ਖੰਡ ਮਨ ਦੀ ਚੌਥੀ ਤਬਦੀਲੀ ਹੈ "ਕਰਮ ਖੰਡ" ਭਾਵ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਦੀ ਬਖਸ਼ਿਸ਼ ਵਾਲੀ ਅਵਸਥਾ ਨੂੰ ਜੀਵਨ ਵਿਚ ਪ੍ਰਪਤ ਕਰਨਾ। ਆਤਮਿਕ ਅਵਸਥਾ ਦੀ ਇਸ ਚੌਥੀ ਪਉੜੀ ਵਿਚ ਸਰਮ ਖੰਡ ਦੀਆਂ ਸੁਰਤ ਮੰਡਲ ਦੀਆਂ ਘਾੜਤਾਂ ਤੋਂ ਉੋਪਰ ਉਠਕੇ ਬ੍ਰਹਮਗਿਆਨੀ ਅਵਸਥਾ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਤੇ ਫਿਰ ਗਿਆਨ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਤੋਂ ਪਿਛੋਂ ਨਾਮ ਦੀ...

ਸਰਗੁਣ ਸਰੂਪ ਬ੍ਰਹਮ ਦੇ ਗੁਣਾਂ ਦੀ ਗੁਰਬਾਣੀ ਅਨੁਸਾਰ ਵਿਆਖਿਆ-੫ ਡਾ ਦਲਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਗ੍ਰੇਵਾਲ ਸਚਿਆਰ ਬਣਨ ਲਈ ਮਨੁਖ ਨੂੰ ਸਦਾਚਾਰਕ ਤੇ ਅਧਿਆਤਮਕ ਗੁਣਾਂ ਦਾ ਧਾਰਨੀ ਹੋਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।ਪ੍ਰਭੂ ਦੇ ਗੁਣਾਂ ਦਾ ਖਜ਼ਾਨਾ ਅਮੁਕ ਹੈ, ਅਕਹਿ ਹੈ। ਜੋ ਜੀਵ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਦ ਗੁਣਾਂ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਂਦਾ ਹੈ...

ਸਰਗੁਣ ਸਰੂਪ ਬ੍ਰਹਮ ਦੇ ਗੁਣਾਂ ਦੀ ਗੁਰਬਾਣੀ ਅਨੁਸਾਰ ਵਿਆਖਿਆ-੪ ਡਾ ਦਲਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਗ੍ਰੇਵਾਲ ਸਿਰਜਣ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ: ਇਕੋ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨੇ ਹੀ ਸਾਰਾ ਵਿਸ਼ਵ ਆਪ ਹੀ ਸਿਰਜਿਆ: ਏਕਮ ਏਕੈ ਆਪਿ ਉਪਾਇਆ॥ (ਮਾਝ ਮ: ੩, ਪੰਨਾ ੧੧੩) ਸਾਰਾ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਰਫ ਉਸ ਇਕੋ ਤੋਂ ਹੀ ਉਪਜਿਆ। ਏਕਸੁ ਤੇ ਸਭ ਓਪਤਿ ਹੋਈ॥ (ਗਉੜੀ ਮ: ੧, ਪੰਨਾ ੨੨੩) ਏਕਸੁ ਤੇ ਸਭੁ ਦੂਜਾ ਹੂਆ॥ (ਬਿਲਾਵਲ ਮ: ੩...

ਮੰਨੈ-੩ ਡਾ:ਦਲਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਗ੍ਰੇਵਾਲ ਪਉੜੀ ੧੩: ਨਾਮ ਨੂੰ ਮੰਨ ਲੈਣ ਨਾਲ ਜਗਿਆਸੂ ਦੇ ਮਨ ਦੀ ਬੁਧੀ ਸੁਰਤ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਭਾਵ ਮਨ ਦੀ ਸੁਰਤੀ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨਾਲ ਜੁੜ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜੇ ਕੋਈ ਨਾਮ ਨੂੰ ਮਨ ਵਿਚ ਵਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਤਿੰਨਾਂ ਭਵਨਾਂ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਵਿਸ਼ਵ...

ਗੁਣ-ਵਡਿਆਈ ਡਾ: ਦਲਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਗ੍ਰੇਵਾਲ ਜੇ ਕਿਸੇ ਆਦਮੀ ਦੀ ਉਮਰ ਚਾਰ ਯੁਗਾਂ ਲੰਬੀ ਹੋ ਜਾਵੇ ਜਾਂ ਦਸ ਗੁਣਾਂ ਹੋਰ ਭਾਵ ੪੦ ਯੁਗਾਂ ਦੀ; ਜੇ ਕੋਈ ਸਾਰੇ ਸੰਸਾਰ ਵਿਚ ਵੱਡਾ ਜਾਣਿਆ ਜਾਵੇ ਤੇ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਉਸ ਦੇ ਨਾਲ ਚੱਲਣ ਭਾਵ ਉਸ ਦੀ ਕਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਤੋਂ ਸਹਿਮਤ ਹੋਣ, ਵਿਸ਼ਵ...

ਸਭਨਾਂ ਜੀਆਂ ਕਾ ਇਕੁ ਦਾਤਾ-੧ ਡਾ: ਦਲਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਗ੍ਰੇਵਾਲ ਮਾਇਆ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਤੋਂ ਪਰੇ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਅਪਣੇ ਆਪ ਤੋਂ ਹੈ ਸੈਭੰ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਨਾ ਹੀ ਉਸਨੂੰ ਕਿਸੇ ਨੇ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕਿਸੇ ਨੇ ਰਚਿਆ ਹੈ।(ਵਿਸਥਾਰ ਲਈ ਪੜੋ ਲੇਖ ਸੈਭੰ) ਸਾਨੂੰ ਉਸ ਗੁਣਾਂ ਦੇ ਅਮੁੱਕ ਭੰਡਾਰ ਦੀ ਸਿਫਤ ਸਲਾਹ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ...

ਸੱਚੇ ਨਾਲ ਭਾਉ-ਪਿਆਰ ਡਾ: ਦਲਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਗ੍ਰੇਵਾਲ ਉਸ ਦੀ ਸੱਚੀ ਸਿਫਤ ਸਲਾਹ ਕਿਵੇਂ ਹੋਵੇ ਇਹ ਚੌਥੀ ਪਉੜੀ ਵਿਚ ਸਮਝਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਸੱਚਾ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਤਾਂ ਪਿਆਰ ਹੀ ਪਿਆਰ ਹੈ। ਦਾਤਾ ਅਨੰਤ ਹੈ ਬੇਅੰਤ ਹੈ ਜੋ ਦੇਣਾ ਹੀ ਜਾਣਦਾ ਹੈ ਕੁਝ ਲੈਣਾ ਨਹੀਂ ਬਸ ਦੇਈ ਹੀ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਸੰਸਾਰ ਵਿਚ ਜੋ...

ਸਚਿਆਰ ਡਾ: ਦਲਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਗ੍ਰੇਵਾਲ ਸੋਚੈ ਸੋਚਿ ਨ ਹੋਵਈ ਜੇ ਸੋਚੀ ਲਖ ਵਾਰ ॥ ਚੁਪੈ ਚੁਪ ਨ ਹੋਵਈ ਜੇ ਲਾਇ ਰਹਾ ਲਿਵ ਤਾਰ ॥ ਭੁਖਿਆ ਭੁਖ ਨ ਉਤਰੀ ਜੇ ਬੰਨਾ ਪੁਰੀਆ ਭਾਰ ॥ ਸਹਸ ਸਿਆਣਪਾ ਲਖ ਹੋਹਿ ਤ ਇਕ ਨ ਚਲੈ ਨਾਲਿ ॥ ਕਿਵ ਸਚਿਆਰਾ ਹੋਈਐ ਕਿਵ ਕੂੜੈ ਤੁਟੈ ਪਾਲਿ ॥ ਹੁਕਮਿ...

ਸਚੁ (ਸਦੀਵੀਸੱਚ) ਡਾ: ਦਲਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਗ੍ਰੇਵਾਲ ਰੁ ਨਾਨਕ ਜੀ ਫੁਰਮਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਸੱਚਾ ਹੈ ਭਾਵ ਅਟੱਲ ਹੈ ਬਦਲਣਹਾਰ ਨਹੀਂ । ‘ਆਦਿ’ ਭਾਵ ਜਦ ਸਮਾਂ ਸਥਾਨ ਦੀ ਹੋਂਦ ਤੇ ਮਹਤਵ ਨਹੀਂ ਸੀ ਤੇ ਯੁਗ ਸ਼ੁਰੂ ਨਹੀਂ ਸੀ ਹੋਏ, ਉਹ ਉਦੋਂ ਵੀ ਸੀ। ਜਦ ਯੁਗ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਏ ਉਦੋਂ ਵੀ ਸੀ, ਹੁਣ...

ਨਾਮ ਜਪੀਏ ਕਿਵੇਂ ਡਾ: ਦਲਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਗ੍ਰੇਵਾਲ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ ਜੀ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨਾਲ ਸੰਵਾਦ ਰਚਦੇ ਪੁਛਦੇ ਹਨ: ਕਿਹੜੀ ਯੋਗ ਕਿਰਿਆ ਨਾਲ ਮਨ ਤਨ ਸਾਧਿਆ ਜਾਵੇ? ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਕਿਹੜੇ ਕਿਹੜੇ ਗੁਣ ਗਾਵਾਂ। ਕਿਹੜੇ ਬੋਲਾਂ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨੂੰ ਰਿਝਾਵਾਂ, ਖੁਸ਼ ਕਰਾਂ? ਤੇਰੀ...

ਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ਡਾ: ਦਲਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਗ੍ਰੇਵਾਲ ਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ: ਗੁਰਪਰਸਾਦਿ= ਗੁਰ + ਪਰਸਾਦਿ= ਗੁਰੂ ਦੀ ਕਿਰਪਾ (ਪ੍ਰਸਾਦਿ)ੇ ਦੁਆਰਾ। ਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ਗੁਰੂ ਦੀ ਕਿਰਪਾ (ਪ੍ਰਸਾਦਿ) ਉਸੇ ਜਨ ਤੇ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਉਪਰ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਦੀ ਕਿਰਪਾ ਹੋਵੇ: ਗੁਰਪਰਸਾਦੀ ਸੋਈ ਜਨੁ ਪਾਏ ਜਿਨ ਕਉ ਕਿਰਪਾ...

ਪ੍ਰਸਾਦਿ ਡਾ: ਦਲਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਗ੍ਰੇਵਾਲ ਪ੍ਰਸਾਦਿ- ਗੁਰਬਾਣੀ ਵਿਚ ਕਿਰਪਾ, ਮਿਹਰ, ਨਦਰ, ਬਖਸ਼ਿਸ਼, ਦਿਆਲਤਾ ਆਦਿ ਭਾਵਾਂ ਵਿਚ ਹੈ । ਕਿਰਪਾ ਦਾ ਮਹਤਵ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ ਜੀ ਸੁਖਮਨੀ ਵਿਚ ਬਖੂਬੀ ਬਿਆਨਦੇ ਉਚਾਰਦੇ ਹਨ: ਹੇ ਜੀਵ ਜਿਸਦੀ ਕਿਰਪਾ ਸਦਕਾ ਤੂੰ ਧਰਤੀ ਉਤੇ ਸੁਖੀ ਵਸਦਾ ਹੈਂ, ਪੁੱਤਰ...

(in Punjabi) Exegesis Of Gurbani As Per Sri Guru Granth Sahib-Gur ਗੁਰ : ਦਲਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਗ੍ਰੇਵਾਲ ਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ਗੁਰ+ਪ੍ਰਸਾਦਿ= ਗੁਰੂ ਦੀ ਕਿਰਪਾ ਦੁਆਰਾ, ਗੁਰੂ ਦੀ ਮਿਹਰ...

ਅਕਾਲ ਮੂਰਤਿ ਡਾ: ਦਲਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਗ੍ਰੇਵਾਲ ਅਕਾਲ ਮੂਰਤਿ ਅਕਾਲ ਮੂਰਤਿ= ਅਕਾਲ+ਮੂਰਤਿ । ਇਹੋ ਜਿਹੀ ਹਸਤੀ, ਹੋਂਦ, ਵਜੂਦ ਜਾਂ ਸਰੂਪ ਜੋ ਕਿਸੇ ਕਾਲ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਜੁੜਿਆ, ਜਿਸਦਾ ਕਦੇ ਵੀ ਵਿਨਾਸ਼ ਨਹੀਂ ਭਾਵ ਸਦੈਵ ਹੈ । ਜੋ ਜਨਮ ਮਰਨ ਵਿਚ ਨਹੀਂ, ਭਾਵ ਅਟਲ ਹੈ । ਅਕਾਲ ਮੂਰਤਿ ਵਰੁ ਪਾਇਆ...

ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਆਧਾਰ ਤੇ ਗੁਰਬਾਣੀ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ-੩ ਸਤਿਨਾਮ ਡਾ: ਦਲਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਗ੍ਰੇਵਾਲ ਸਤਿਨਾਮ ਸਤਿਨਾਮ ਪ੍ਰਭੂ/ ੧ਓ ਦਾ ਹੀ ਸੁਖਦਾਇਕ ਨਾਮ ਹੈ: ‘ਸਤਿਨਾਮੁ ਪ੍ਰਭ ਕਾ ਸੁਖਦਾਈ॥’ (ਪੰਨਾ...

ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਆਧਾਰ ਤੇ ਗੁਰਬਾਣੀ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ-੨ ਓਅੰਕਾਰ ਡਾ: ਦਲਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਗ੍ਰੇਵਾਲ ਓਅੰਕਾਰ ਸ਼ਬਦ ਓਅੰ+ਕਾਰ (ਆਕਾਰ) ਤੋਂ ਨਿਰਮਿਤ ਹੈ । ਓਅੰ...